Teagmháil / Contact

Cathaoirleach:
Áine Ní Fhiannusa

r/phost:
ainecnif@gmail.com

Fón:
+353-86-2227533

Rúnaí:
Liam Suipéil

r/phost:
runai@daonscoilnamumhan.com

Cisteoir/Bia agus Lóistín:
Liam Mac Cionnaith

r/phost:
liammaccionnaith46@gmail.com

Fón:
+353-87-2670461

Daonscoil na Mumhan Cúrsa Gaeilge - 2025

Dátaí:	10 Lúnasa (Domhnach) go 15 Lúnasa (Aoine)
Téama:	An Talamh, an Teanga agus na Logainmneacha

Clár na nImeachtaí:
léachtaí, ranganna, cainteanna, siúlóidí, ceol, amhránaíocht, rince, comórtais, cluichí, ealaíon, craic agus comhluadar dá réir!

Teagmháil / Contact | Clár | Lóistín sa Cheantar | Nótaí Beathaisnéise | Daonscoil

Córas Iompar Poiblí

Bus - Dún Garbhán go dtí An Rinn.
Bus - Cathair Phort Láirge go Dún Garbhán

Ceol agus Craic ag an Daonscoil 2024

Daonscoil na Mumhan 2025 - Clár

Dé Domhnaigh 10ú

4.00 i.n. Clárú
6.00 i.n. Tae
7.00 i.n. Oscailt Oifigiúil le hÉamon Uas. Ó Cuív
8.00 i.n. Seisiún Amhránaíochta le hAnne Mulqueen
9.30 i.n. Airneán sa Seomra Suite i dTigh Bríd

Dé Luain 11ú

9.30 r.n. Rang Amhránaíochta Áine Ní Fhiannusa nó Rang Gaeilge Celine Ní Chóchlaigh
10.15 r.n. Rang Filíochta le Colm Ó Ceallacháin nó Rang Drámaíochta le Bernadette Watson
11.00 r.n. Sos tae nó caifé
11.30 r.n. Léacht an Lae 1: Máire Seó Breathnach, Oifigeach na Gaeilge le Comhairle Phort Láirge agus bunaitheoir Choiste na Logainmneacha sa Chomhairle.
1.00 i.n. Dinnéar
2.30 i.n. Ceardlann Ealaíne 1 le Máire Bn. Uí Dhrisceoil nó cluichí
5.00 i.n. Ceardlann – Grianghrafadóireachta – comórtas/cluichí
6.00 i.n. Tae
7.30 i.n. Ióga 1 le hÁine Bn. Uí Cheallaigh
8.00 i.n. Seoladh “Fiche” le Colm Ó Ceallacháin
9.30 i.n. Airneán sa Seomra Suite i dTigh Bríd

Dé Máirt 12ú

9.30 r.n. Rang Amhránaíochta nó Rang Gaeilge
10.15 r.n. Rang Filíochta nó Rang Drámaíochta
11.00 r.n. Sos tae nó caifé
11.30 r.n. Léacht an Lae 2: An tOllamh, Liam Mac Mathúna, Cathaoirleach ar Choiste Nua na Logainmneacha
1.00 i.n. Dinnéar
2.30 i.n. Ceardlann Ealaíne 2 le Máire Bn. Uí Dhrisceoil nó cluichí
5.00 i.n. Ióga 2
6.00 i.n. Tae
7.30 i.n. Seoladh “An Linn Bhuí” 2025
9.30 i.n. Airneán sa Seomra Suite i dTigh Bríd

Dé Céadaoin 13ú

9.30 r.n. Rang Amhránaíochta nó Rang Gaeilge
10.15 r.n. Ceardlann Próis nó Rang Drámaíochta
11.00 r.n. Sos tae nó caifé
11.30 r.n. Cúirt Filíochta
1.00 i.n. Dinnéar
2.00 i.n. Turas Bus nó cluichí
6.00 i.n. Tae
7.30 i.n. Quiz Boird
9.30 i.n. Seisiún Ceoil i Mooneys

Déardaoin 14ú

9.30 r.n. Rang Amhránaíochta nó Rang Gaeilge
10.15 r.n. Rang Filíochta nó Rang Drámaíochta
11.00 r.n. Sos tae nó caifé
11.30 r.n. Léacht an Lae 3: An Dr Brian Ó Raghallaigh, Ollamh cúnta i Fiontar & Scoil na Gaeilge ag Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath.
1.00 i.n. Dinnéar
1.30 i.n. Ceistneoirí le líonadh
2.00 i.n. Ciorcal Comhrá
2.30 i.n. Siúlóid na Logainmneacha nó cluichí
5.00 i.n. Seanchas le Scéalaí nó Ceardlann ar theicneolaíocht na linne?
6.00 i.n. Tae
7.15 i.n. Aifreann na Daonscoile
8.30 i.n. Ceolchoirm na Daonscoile agus Céilí
10.30 i.n. Airneáin sa Seomra Suite.

Dé hAoine 15ú

9.30 r.n. Rang Amhránaíochta nó Rang Gaeilge
10.15 r.n. Rang Filíochta nó Rang Drámaíochta
11.00 r.n. Sos tae nó caifé
11.15 r.n. Toradh na Grianghrafadóireachta
11.30 r.n. Taispeántas Drámaíochta
1.00 i.n. Dinnéar agus Scaradh na gCarad

Aifreann gach maidin, Luan - Aoine 8.15 r.n. agus Paidrín ag 7.00 i.n.

Beidh Taispeántas d’ábhar a bhaineann le Logainmneacha ag Joanne Rothwell, Cartlannaí Phort Láirge, i rith na Daonscoile.

Táillí le lóistín

# Lá	Daoine fásta	Mic Léinn (3ú Leibhéal)
1	€100	€90
2	€200	€170
3	€295	€250
4	€395	€330
5	€475	€370

Táille gan lóistín gan béile: €100

Íoc le seic nó in airgead tirim. Tosach ag an tosaí.

Cláraigh linn – Foirm Chlárúchán 2025 (pdf) anseo

Cláraigh le:
Liam Mac Cionnaith, Cisteoir na Daonscoile, Móin Minit, Cathair Chinn Lis, Co. Luimní.

R-phost: liammaccionnaith46@gmail.com

Guthán: 087 2670461

Lóistín sa Cheantar

Cuireann Gaeltacht na nDéise agus an dúiche máguaird réimse roghanna lóistín ar fáil. Ó thithe lóistín compordacha go dtí tithe féinfhreastail agus tithe feirme traidisiúnta, bíonn fáilte chroíúil i dtimpeallacht nádúrtha san áit. Cé acu an bhfuil tú ag lorg a bheith cois trá, amuigh faoin aer, nó saoire chultúrtha, nó freastal ar imeachtaí áitiúla tá rogha lóistín den scoth ar fáil. Le tírdhreacha iontacha, aer úr, ar chósta na Gaeltachta, cinntíonn lóistín sa dúiche go mbaineann cuairteoirí sult agus taitneamh as saoire sa cheantar seo.

Seo thíos, mar eolas duit, roghanna iostais sa cheantar ach níl baint ag Daonscoil na Mumhan leis seo. Is don chuairteoir féin, teagmháil agus socruithe a dhéanamh díreach le lucht an lóistín.

Lóistín i dTithe Gaeltachta

Miséil agus Marc de Grás, Baile na nGall, An Rinn, X35 X288
(086) 8115842 nó (087) 6164805
fad ó Choláiste na Rinne 1.8 km
Bríd Uí Fhloinn, An Leith, An Rinn, X35 YR24
(086) 1592754
fad ó Choláiste na Rinne 3.5km

Lóistín eile

Dún Ard Bed & Breakfast
An Rinn, Co. Phort Láirge
B&B cúig réalta atá suite ar shuíomh ardaithe le radharcanna iontacha ar Bhá Dhún Garbhán agus na Sléibhte. Tá an tigh maisithe go hálainn agus tá na seomraí fairsing agus compordach.
Brownes Farmhouse
An Sean Phobal, Co. Phort Láirge
Tigh feirme athchóirithe a thairgeann lóistín féinfhreastail le meascán de shean-stíl agus áiseanna nua-aimseartha. Tá seomra suí le leabharlann agus tine oscailte ann, agus is féidir le suas le naonúr fanacht ann.
Gortnadiha Lodge
An Rinn, Co. Phort Láirge
Tigh tuaithe galánta le radharcanna iontacha ar an bhFarraige Cheilteach agus gairdíní dea-bhunaithe. Tairgeann siad bricfeasta blasta le béim ar tháirgí orgánacha áitiúla.
Seaview Guesthouse
An Rinn, Co. Phort Láirge
Tigh aíochta ceadaithe ag Fáilte Ireland le radharcanna farraige. Suíomh iontach chun an ceantar a iniúchadh.
An Seanachaí Holiday Cottages
An Sean Phobal, Co. Phort Láirge
Cóiríocht féinfhreastail atá suite gairid do Choláiste na Rinne 5 km, ag tairiscint tighíní compordacha le háiseanna nua-aimseartha.

Féinfhreastal i gcoitinne

Airbnb | Ringville – Holiday Rentals & Places to Stay - County Waterford

Nótaí Beathaisnéise - Biographies

Éamon Uas. Ó Cuív
Seanchara le muintir na Daonscoile is ea Éamon Ó Cuív. Bhí sé ina Aire Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta ó 2002 go 2010. Bhí Ó Cuív ar dhuine de na polaiteoirí is mó a bhí luaite le cás na Gaeilge agus na Gaeltachta ó bhunú an Stát, a dúradh i Tuairisc.ie anuraidh. Bhí dlúthbhaint aige le ceist na logainmneacha agus é ina Aire Gaeltachta.

An tOllamh Liam Mac Mathúna
Ollamh Emeritus le Gaeilge i gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath is ea Liam Mac Mathúna. Bhí sé mar bhall de Choimisiún na Logainmneacha agus ceapadh ina Chathaoirleach é ar Choiste Nua Logainmneacha a bunaíodh anuraidh. Iar-Cheann Scoile, Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh, Bhéaloideas Éireann agus na Teangeolaíochta, i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath, eagarthóir Éigse. Tá saothair iomadúla foilsithe aige ar theanga, ar litríocht agus ar chultúr na Gaeilge

Máire Seó Breathnach
Tá Máire Seó Breathnach ag obair mar Oifigeach Forbartha Gaeilge le Comhairle Phort Láirge ó 2002, ag cur i bhfeidhm Acht na dTeangacha Oifigiúla laistigh den gComhairle agus ar fhorbairt agus cur chun cinn na Gaeilge i measc phobail Phort Láirge. Tá sí ina Rúnaí ar Bhord Chomhlacht Forbartha na nDéise i nGaeltacht na nDéise agus seal caite aici mar Chomhalta ar Bhord Údarás na Gaeltachta. Tá sí mar bhunaitheoir agus Rúnaí go dtí an lá inniu ann, ar Choiste Logainmneacha Chomhairle Phort Láirge, a cuireadh sa tsiúl breis is fiche bliain ó shin.

An Dr. Brian Ó Raghallaigh
An Dr. Brian Ó Raghallaigh Ollamh cúnta is ea Brian in Fiontar & Scoil na Gaeilge ag Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. Tá a thaighde dírithe ar an téarmeolaíocht, an ainmeolaíocht agus an mbéaloideaseolaíocht dhigiteach agus mar phríomhthaighdeoir ar thionscadal Logainm Bunachar Logainmneacha na hÉireann arna maoiniú ag Roinn na Gaeltachta. Tá sé ar choiste stiúrtha tionscadail de chuid Roinn na Gaeltachta agus Ard-Stiúrthóireachta an Aistriúcháin. Ball de choiste bainistíochta é agus ar ghrúpa oibre teicniúil Fhoclóir Stairiúil na Gaeilge (FNG) de chuid Acadamh Ríoga na hÉireann (RIA) i measc go leor imeachtaí eile.

File na Daonscoile: Colm Ó Ceallacháin
Tá Colm Ó Ceallacháin i mbun na ceardlainne scríbhneoireachta “Peann agus Pár” i leabharlann Shráid an Chapaill Bhuí i gCorcaigh ó 2018. Foilsíodh dánta leis insan Strokestown Poetry Anthology 4 agus in Aneas 1. D’fhoilsigh Leabhar Breac a dhara cnuasach gearrscéalta, Ré na bhFathach, i 2021, leabhar a bhain áit amach ar ghearrliosta Leabhar Gaeilge na Bliana ag an Post Book Awards, 2021. Ghnóthaigh a úrscéal Fiche an chéad duais d’úrscéal liteartha ag Oireachtas na Gaeilge, 2023, chomh maith leis an duais do bhuaic-shaothar próis na bliana ag an gcomórtas céanna.

Ceardlann Ealaíne: Máire Bn Uí Dhrisceoil
Déanann Máire obair in ilomad meán; péintéireacht, teicstíl agus baitíc. D'fhreastail sí ar Choláiste Ealaíne Mhuileann an Ghrianáin, Baile Mhic Andáin, agus fé lathair tá ina bhall den Open Studio, KCAT, Calainn. Tá Máire ag súil go mór an Ceárdlann Ealaíne a chur i láthair ag Daonscoil na Mumhan i mbliana.

Seisiún Amhránaíochta: Ann Mulqueen Uí Chéilleachair
Ní bheimis faoi lán tseoil gan Banríon na nAmhráin í féin, ar oíche oscailte na Daonscoile. Tá ainm Ann Mulqueen i mbéal an phobail amhránaithe in Éirinn agus ar fúd an domhain le fada an lá. Tá an t-úfás gradam bronnta uirthi ach an rud is ansa leí ná bheith ag 'moladh an óige' ina clann féin agus in áítiúlacht na Rinne, agus tacadh leotha caighdeán árd a bhaint amach san amhránaíocht.

Rang Amhránaíochta: Áine Ní Fhiannusa
Is breá le hÁine bheith ag canadh agus ag roinnt amhrántí na nDéise go háirithe. Bíonn a cuid ranganna beo, bríomhar agus taitneamhach. Tá sí sáite sa chultúr, agus í ina Uachtarán Idirnáisiúta ar an gComhdháil Cheilteach ó 2018. Cuireann Áine fáilte is fiche roimh gach éinne chuig an Daonscoil agus molann sí clár na bliana seo do chách.

Rang Gaeilge: Celine Ní Chóchlaigh
Is Corcaíoch agus iar-mhúinteoir meánscoile í Celine atá cónaí uirthi i gCarraig na Siúire, Co. Thiobraid Árann. Tá sí mar bhall de Choiste Gnó Conradh na Gaeilge, agus tá baint aici le fada ag eagrú neart imeachtaí timpeall an chontae chun an Ghaeilge a chur chun cinn. Tá baint aici le fada chomh maith le Daonscoil na Mumhan, agus tá sí anois mar mhúinteoir ranga Gaeilge le roinnt blianta anuas.

Rang Drámaíochta: Bernadette Watson
Rugadh agus tógadh Bernadette i mBaile Átha Cliath ach tá cónaí uirthi i gCo. an Chláir le fiche bliain anuas. Is iarmhúinteoir bunscoile í ach sna laethanta seo is le foghlaimeoirí fásta den chuid is mó a bhíonn sí ag obair. Tá céim mháistreachta bainte amach aici i dTeagasc Teangacha ó Ollscoil na Gaillimhe. Tá an-spéis aici sa stair áitiúil agus taighde déanta aici ar an Ghaeilge in Oirthear an Chláir. Bíonn sí ag freastal ar Daonscoil na Mumhan gach bliain agus i mbun rang drámaíochta ansin le cúpla bliain anuas.

Daonscoil

Stair na Daonscoile
I 1952 mhol Pádraig Ó hÍceadha, feirmeoir óg ó Dhúthalla, gur chóir tionól seachtaine do lucht na Gaeilge a eagrú gach bliain. Ghlac Dáil na Mumhan de Chonradh na Gaeilge leis an moladh seo agus deineadh amhlaidh.

Le comhoibriú ón bhFear Mór, Bainisteoir Choláiste na Rinne ‘sna Déise, bhí an chéad tionól sa Rinn. Is i gColáiste na Rinne a tionóladh gach Daonscoil ó shin i leith. Níor tugadh "Daonscoil" ar an ócáid go ceann tamaill agus ní bhíodh aon téama faoi leith don tseachtain sna blianta tosaigh.

Tá sé mar chuspóir ag an scoil samhraidh gach Lúnasa, deis a thabhairt do dhaoine iad féin a thumadh sa Ghaeilge, í a chleachtadh, agus dul i ngleic leis an gcultúr trí léachtaí, ranganna, díospóireachtaí, cluichí, comórtais, filíocht, drámaíocht, amhránaíocht agus imeachtaí sóisialta le béim ar théamaí éagsúla ó bhliain go bliain. Is deis é do dhaoine a nasc leis an teanga labhartha a neartú, in atmaisféar bríomhar, suaimhneach, le hard-chomhluadar, seanchas, spórt agus craic, gach lá.

Bíonn fís na hÉireann ath-Ghaelaithe mar chúlra don Daonscoil agus déantar talamh slán de gur ríthábhachtach don náisiún ár dteanga féin a bheith á labhairt.

Áit: Coláiste na Rinne
Tá an scoil samhraidh seo á rioth i gColáiste na Rinne atá suite i nGaeltacht na nDéise, sa Rinn, Contae Phort Láirge, áit atá ag saothrú i ngort na Gaeilge le breis is 120 bliain. Bhí Coláiste na Rinne féin lárnach i bhforbairt ghluaiseacht na Gaeilge sa 20ú haois. Tá cáil ar an gColáiste as réimse de chúrsaí a chur ar fáil i dtimpeallacht inar féidir le cuairteoirí a bheith tumtha sa Ghaeilge taobh le cultúr, oidhreacht agus traidisiúin na Gaeltachta seo.

History of the Daonscoil
In 1952, Pádraig Ó hÍceadha, a young farmer from Dúthalla, proposed that an annual week-long gathering for Irish language enthusiasts be organized. This proposal was accepted by the Munster Council of Conradh na Gaeilge (The Gaelic League) and was implemented.

With the cooperation of An Fear Mór, the Manager of Coláiste na Rinne in the Déise, the first gathering was held in An Rinn. Since then, every Daonscoil has been held at Coláiste na Rinne. It wasn’t initially called "Daonscoil," and in the early years, there wasn’t a specific theme for the week.

The summer school, held every August, aims to give people the opportunity to immerse themselves in the Irish language, practice it, and engage with the culture through lectures, classes, debates, games, competitions, poetry, drama, singing, and social events, with a focus on different themes each year. It offers people the chance to strengthen their connection to the spoken language in a lively, relaxed atmosphere with excellent company, lively conversation, sport, and fun every day.

The vision of a re-Gaelicized Ireland underpins the Daonscoil, emphasizing the importance of the nation speaking its own language.

Location: Coláiste na Rinne
This summer school is hosted in Coláiste na Rinne, located in the Gaeltacht region of the Déise in An Rinn, County Waterford. This area has been promoting the Irish language for over 120 years. Coláiste na Rinne itself played a central role in the development of the Irish language revival movement in the 20th century. The college is renowned for offering a range of courses in an environment where visitors can immerse themselves in the Irish language, the culture, heritage, and traditions of this Gaeltacht area.

Teagmháil / Contact